مطالعات نشان داده است که ۲۳٪ از کسب و کارها به دلیل نداشتن تیم مناسب شکست می‌خورند. (منبع علمی)
از آن‌جایی که یکی از وظایف اصلی منابع انسانی، استخدام نیروی مورد نیاز و تشکیل تیم حرفه‌ای برای سازمان است، به همین دلیل همه شرکت‌ها چه کوچک و چه بزرگ برای موفقیت خود به منابع انسانی نیاز دارند.
در این مقاله از کار از ما بررسی می‌کنیم که چرا و چگونه منابع انسانی در استارتاپ ها اهمیت دارد و چطور می‌توان بخش منابع انسانی را در یک استارتاپ راه اندازی کرد؟
اهمیت منابع انسانی در استارتاپ ها
همه کسب و کارها از بخش منابع انسانی برخوردار هستند اما داستان استارتاپ‌ها فرق می‌کند زیرا آن‌ها بودجه محدودتری دارند، تمرکزشان بر افزایش سود است و نمی‌خواهند برای کارهای غیر ضروری هزینه کنند؛ اما نکته این‌جاست که کسب و کارهای کوچک و استارتاپ‌ها برای موفقیت خود به منابع انسانی نیاز دارند.
استارتاپ‌هایی که دارای بخش منابع انسانی هستند در استخدام، توسعه و حفظ کارمندان با استعداد موفق‌تر عمل می‌کنند و این عوامل منجر به رشد کسب و کار می‌شود. علاوه‌بر این، سرمایه‌گذاران برای همکاری با کسب و کارهای کوچک، نرخ حفظ کارمندان آن‌ها را ارزیابی می‌کنند.
به‌طور کلی، شرکت‌هایی که از بخش منابع انسانی برخوردارند، نشان می‌دهند برای کارمندان و کسب و کارشان ارزش قائل‌اند.
منابع انسانی چه کمکی به استارتاپ‌ها می‌کند؟
همان‌طور که در قسمت قبل گفته شد، بخش منابع انسانی در استخدام، توسعه و حفظ کارمندان به کسب و کارهای کوچک و بزرگ کمک زیادی می‌کند.
1_ استخدام کارمندان
اجرای فرایند مدیریت منابع انسانی در استارتاپ ها به استخدام بهتر کارمندان کمک می‌کند. در واقع وقتی شرکت‌ها در بخش منابع انسانی خود سرمایه‌گذاری می‌کنند، در فرآیند استخدام بهتر عمل می‌کنند زیرا:
- تیم منابع انسانی شرح شغل دقیقی می‌نویسند. متخصصان بخش منابع انسانی عناوین و شرح شغلی دقیقی در آگهی‌های شغلی شرکت می‌نویسند و این کار باعث می‌شود تا متقاضیان واجد شرایط بیشتری برای استخدام، رزومه ارسال کنند. این نکته برای استارتاپ‌هایی که به دنبال ایجاد تیم‌های متنوع و استخدام افراد مختلف هستند، بسیار کمک‌کننده است.
- تیم منابع انسانی مصاحبه‌های شغلی ساختاریافته‌تری انجام می‌دهند. برای کسب و کارهای کوچک، استخدام افراد مناسب بسیار مهم است و مصاحبه‌های غیرساختارمند بر فرایند استخدام تاثیر منفی می‌گذارد. متخصصان منابع انسانی می‌توانند به استارتاپ‌ها کمک کنند تا مصاحبه را با یک فرآیند ساختاریافته پیش ببرند و بر اساس معیارهای منصفانه و از پیش تعیین‌شده به کاندیداها امتیاز دهند.
- تیم منابع انسانی از کسب و کارها در برابر دعاوی حقوقی محافظت می‌کنند. متخصصان منابع انسانی به شرکت‌ها کمک می‌کنند تا قوانین پیچیده و مسائل حقوقی مربوط به کسب و کار را بهتر درک کنند. مثلا درک قانون مرخصی زایمان.
2_ توسعه و حفظ کارمندان
اجرای فرایند منابع انسانی در استارتاپ ها به توسعه و حفظ بیشتر کارمندان کمک می‌کند. در واقع استارتاپ‌ها و شرکت‌های کوچک با کمک منابع انسانی می‌توانند فرصت‌های بیشتری را برای توسعه و حفظ کارمندان داشته باشند و هر دو این موارد برای رشد یک کسب و کار مهم است.
تیم منابع انسانی برای افزایش توسعه و حفظ کارمندان کارهای زیر را انجام می‌دهند:
- ارائه مزایا: ارائه غرامت و مزایا به کارمندان یکی از وظایف اصلی بخش منابع انسانی سازمان است.
- آموزش مدیران: آموزش مدیریت یکی دیگر از کارهای منابع انسانی است زیرا مدیران به‌طور مستقیم بر این‌که کارمندان تصمیم بگیرند در شرکت بمانند یا نه، تاثیر می‌گذارند.
- ایجاد فرهنگ سازمانی مثبت: متخصصان منابع انسانی رزومه متقاضیان را بررسی می‌کنند، کارمندان جدید را ارزیابی می‌کنند و به‌طور منظم با تمام کارمندان ملاقات می‌کنند. همه این کارها باعث ایجاد یک فرهنگ سازمانی مثبت می‌شود و برای شرکت یک برند کارفرمایی قوی می‌سازد.
- اجرای قوانین سازمان: تیم منابع انسانی وظیفه دارند کارمندان جدید را با قوانین سازمان آشنا کنند و به سوالات کارمندان در این باره پاسخ دهند مانند پردازش هزینه‌ها، زمان مرخصی، نحوه پرداخت پاداش و…
- ایجاد فرصت‌های ارتقای شغلی: منابع انسانی وظیفه دارد برنامه‌های شغلی متنوع و پیشرفته‌تری را برای توسعه کارمندان فراهم کنند تا انگیزه‌شان برای ماندن در شرکت بیشتر شود.
- بیشتر بخوانید: سیستم اطلاعات منابع انسانی
- بیشتر بخوانید: ارتقای شغلی
- بیشتر بخوانید: شرایط احراز شغل کارشناس منابع انسانی
- بیشتر بخوانید: مدل های مدیریت منابع انسانی
وظایف مدیریت منابع انسانی در استارتاپ ها
وظایف منابع انسانی در استارتاپ ها توسط فردی انجام می‌شود که به‌عنوان بخش منابع انسانی در سازمان فعالیت دارد. این فرد وظایف زیر را بر عهده دارد:
1_ تنظیم قوانین اولیه و فرآیندهای منابع انسانی
تیم منابع انسانی برای آشنایی کارمندان با محیط کار، قوانین اولیه و خط‌مشی‌های سازمان را به آن‌ها ارائه می‌دهند. این قوانین شامل حقوق و مزایای کارمندان، شرایط مرخصی، آیین‌نامه رفتار حرفه‌ای، حضور و تاخیر در حضور و… است.
2_ نگهداری از سوابق کارمندان
یکی از وظایف اصلی منابع انسانی در استارتاپ ها، نگهداری از سوابق و اسناد مهم کارمندان است مانند رزومه، ارزیابی عملکرد، تعداد مرخصی‌های گرفته‌شده، اطلاعات شخصی و…
3_ بهبود رفاه کارمندان
منابع انسانی در استارتاپ ها همچنین نقش مهمی در مراقبت از کارمندان و بهبود رفاه فیزیکی، روانی و مالی آن‌ها ایفا می‌کنند.
به‌عنوان مثال آن‌ها با ارزیابی‌های مستمر اطمینان حاصل می‌کنند که کارمندان جدید در تیم خود مورد استقبال قرار می‌گیرند، در صورت نیاز تحت آموزش‌های مورد نیازشان قرار می‌گیرند، دستمزد کافی دریافت می‌کنند و به‌طور کلی، محل کار امنی را برای آن‌ها فراهم می‌کنند.
4_ ارزیابی رعایت قوانین و مقررات توسط کارمندان
بخش منابع انسانی به‌طور منظم عملکرد کارمندان را ارزیابی می‌کند تا مطمئن شود که مطابق با قوانین سازمان عمل می‌کنند؛ این کار از شکایت‌های احتمالی جلوگیری می‌کند.
همچنین، انجام این کار به‌ویژه زمانی که شرکت بیش از ۵۰ کارمند دارد بسیار مهم و ضروری است.
5_ ایجاد یک محیط کاری فراگیر
مطالعه‌ای در شرکت مک کنزی نشان داد که ۳۹٪ از شرکت‌کنندگان معتقد بودند سازمان‌ها به‌اندازه کافی فراگیر نیستند و آن‌ها ترجیح می‌دهند در جایی کار کنند که در آن محیط احساس خوشایندی داشته باشند. (منبع: aihr)
خبر خوب این است که منابع انسانی به ایجاد یک محیط کاری فراگیر نیز کمک می‌کند که در آن کارمندان شادتر و نوآورتر هستند، از رضایت شغلی بیشتری برخوردارند و انگیزه بیشتری برای ماندن در شرکت دارند و همه این موارد باعث رشد کسب و کار می‌شود.
6_ رشد و توسعه شرکت
در نهایت، منابع انسانی با انجام فرایند موثر استخدام، توسعه فرهنگ سازمانی مثبت، بهبود رفاه کارمندان و…، به رشد استارتاپ‌ها کمک می‌کند. علاوه‌بر این، با رشد یک کسب و کار، بخش منابع انسانی آن نیز رشد می‌کند.
- بیشتر بخوانید: کوچینگ مدیران
- بیشتر بخوانید: بهترین کتاب مدیریت منابع انسانی
- بیشتر بخوانید: تفویض اختیار
- بیشتر بخوانید: شریک تجاری منابع انسانی کیست
چگونگی ایجاد بخش منابع انسانی در استارتاپ
پس از آن‌که با اهمیت و نقش منابع انسانی در استارتاپ ها آشنا شدیم، لازم است نحوه ایجاد منابع انسانی در کسب و کارهای کوچک را یاد بگیریم. برای این کار، توصیه می‌کنیم طبق مراحل زیر عمل کنید:
1_ تعیین اهداف، اولویت‌ها و نگرانی‌های شرکت
اولین قدم در راه‌اندازی بخش منابع انسانی، شنیدن اهداف، اولویت‌ها و نگرانی‌های بنیان‌گذاران، تیم رهبری و کارمندان است. این کار همچنین به شما کمک می‌کند تا با محصولات و خدمات ارائه‌شده، مخاطبان هدف، کسب و کار و استراتژی سازمان آشنا شوید.
برای تعیین اولویت‌ها می‌توانید موارد زیر را بررسی کنید:
- وضعیت فعلی بخش منابع انسانی در سازمان چگونه است؟
- بیشترین نگرانی یا موانع در سازمان چیست؟
- برای دستیابی به اهداف شرکت، چه چیزی باید توسعه یابند؟
- چه سیاست‌هایی در سازمان وجود دارد و آیا استانداردهای سازمان رعایت می‌شوند؟
2_ تمرکز بر وظایف اصلی منابع انسانی
برای تشکیل بخش منابع انسانی در استارتاپ ها، ابتدا باید وظایف اصلی این بخش را جمع‌آوری کنید از جمله:
- ارزیابی مدارک استخدامی
- عقد قراردادهای کارکنان
- تنظیم ساعات کار و اضافه کاری
- تنظیم قوانین مربوط به مرخصی کارکنان
- تنظیم منشور رفتار حرفه‌ای
- توضیح روش پرداخت حقوق
- ارزیابی عملکرد کارکنان
- فراهم کردن فرصت‌های آموزش
- تنظیم رویه‌های انضباطی
- اجرای سیاست‌های مربوط به ایمنی و بهداشت محیط کار
- اجرای سیاست‌های مربوط به رسانه‌های اجتماعی
- اجرای سیاست‌های مربوط به مواد مخدر و الکل
- انجام مراحل اتمام همکاری کارمندان
لازم نیست همه موارد گفته‌شده را به‌صورت یک‌جا اجرا کنید؛ قدم به قدم پیش روید و یکی یکی این وظایف را انجام دهید.
3_ طراحی فرآیند استخدام
فرایند استخدام وظیفه اصلی تیم منابع انسانی در استارتاپ ها است. بنابراین داشتن یک فرآیند استخدام هم برای استخدام‌کنندگان و هم متقاضیان مهم است و به شما این امکان را می‌دهد تا افراد مناسبی را برای شرکت‌تان استخدام کنید.
یک فرایند موثر می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- مراحل مشخص فرایند استخدام
- ارزیابی‌هایی که باید انجام دهید.
- ساختارمند کردن مصاحبه
- اسنادی که باید دریافت کنید.
- وقتی یک کارمند جدید استخدام می‌شود باید چه کنید؟
- چگونگی اطمینان از این‌که نیروی مورد نظر می‌تواند انتظارات سازمان را برآورده کند.
4_ ایجاد زیرساخت‌های فناوری منابع انسانی
اکثر استارتاپ‌ها با بودجه محدود راه‌اندازی می‌شوند؛ به همین دلیل بهترین کار برای ایجاد زیرساخت‌های بخش منابع انسانی، شروع با ابزارهای رایگان یا کم هزینه است.
ابزارها و نرم‌افزارهای زیادی وجود دارند که می‌توانند کارهای منابع انسانی را انجام دهند. مهم‌ترین ابزارهایی که باید داشته باشید عبارتند از:
- سیستم پردازش حقوق
- سیستم یادگیری و توسعه
- سیستم مدیریت عملکرد
- سیستم ردیابی متقاضی
- سیستم اطلاعات منابع انسانی
5_ نظرسنجی از کارمندان
وظیفه اصلی منابع انسانی در هر سازمانی رسیدگی به نیازها و خواسته‌های کارمندان است. به همین دلیل ضروری است در حین ایجاد منابع انسانی برای کسب و کار خود، از کارمندان، مدیران و رهبران نظرسنجی کنید و به آن‌ها اجازه دهید تا آزادانه نظرات‌شان را بیان کنند.
این کار همچنین به کارمندان نشان می‌دهد که شما به‌عنوان یک کارفرما به دغدغه‌های آن‌ها اهمیت می‌دهید و برای رفع مشکلات آن‌ها تلاش می‌کنید.
6_ ایجاد منابع انسانی با در نظر گرفتن چارچوب DEIB
هنگام ایجاد منابع انسانی در استارتاپ، در نظر گرفتن چارچوب DEIB یعنی تنوع (Diversity)، برابری (Equity)، شمول (Inclusion) و تعلق (Belonging) ضروری است زیرا:
- از همان ابتدا در استارتاپ تنوع ایجاد می‌شود.
- محیطی را ایجاد می‌کند که در آن، کارمندان از شرایط برابری برخوردار هستند و بدون هیچ تبعیض جنسیتی، مذهبی، قومیتی یا گرایش جنسی می‌توانند مشغول به کار شوند.
- در این محیط مشمول کارمندان احساس حمایت، امنیت و احترام می‌کنند و در نتیجه رضایت و عملکرد شغلی آن‌ها بهبود می‌یابد.
- در نهایت کارمندان احساس تعلق می‌کنند و مدت زمان بیشتری در سازمان می‌مانند.
- بیشتر بخوانید: مدل grow کوچینگ
- بیشتر بخوانید: کارشناس منابع انسانی
- بیشتر بخوانید: فرهنگ سازمانی چیست
کلام آخر
ایجاد بخش منابع انسانی در استارتاپ ها بهتر از هر چیزی به آن‌ها کمک می‌کند تا کسب و کار خود را توسعه دهند، یک محیط کاری فراگیر پرورش دهند و به موفقیت دست یابند. در واقع بخش منابع انسانی برای استارتاپ‌هایی مناسب است که می‌خواهند به موفقیت‌های بزرگی برسند و کسب و کارشان رشد کند.
منابع:
